Trong quá trình giải quyết vụ án ở cấp sơ thẩm do việc đánh giá tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án không toàn diện, dẫn đến có vi phạm trong việc áp dụng hình phạt, nên Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đã quyết định kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm nêu trên theo trình tự phúc thẩm theo hướng tăng hình phạt đối với các bị cáo trong vụ án. Do tính chất phức tạp của vụ án, việc đánh giá tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi phạm tội và nhân thân của các bị cáo, đồng chí Trần Thị Thu Trà – Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Thái Bình, trực tiếp nghiên cứu hồ sơ và thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử phúc thẩm vụ án, phối hợp với Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm vào ngày 21/02/2020 qua đó làm rõ sự thật vụ án, bảo vệ sự tôn nghiêm của pháp luật, giúp cho cán bộ, Kiểm sát viên tham dự, theo dõi phiên tòa học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp góp phần thực hiện Kế hoach bồi dưỡng đào tạo cán bộ của Ngành.

Toàn cảnh phiên tòa

Nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng 19 giờ ngày 23/9/2019, Công an huyện Tiền Hải phát hiện Nguyễn Công Khính điều khiển xe môtô nhãn hiệu Honda Wave anpha màu đen biển kiểm soát 17L2 - 1211 đứng trước cửa nhà Đào Văn Thanh có biểu hiện nghi vấn liên quan đến ma túy nên yêu cầu Khính xuống xe để làm việc thì Khính phóng xe bỏ chạy về hướng thị trấn Tiền Hải. Công an huyện Tiền Hải tiến hành làm việc với Đào Văn Thanh, Thanh khai nhận vừa bán cho Khính 01 gói ma túy (loại Heroin) với giá 4.000.000 đồng, Thanh không trực tiếp giao gói ma túy cho Khính mà nhờ vợ là chị Nguyễn Thị Hoài đưa gói ma túy cho Khính (khi đưa Thanh không nói cho chị Hoài  biết đó là gói ma túy). Công an huyện Tiền Hải đã yêu cầu Đào Văn Thanh và chị Nguyễn Thị Hoài về trụ sở Ủy ban nhân dân xã Tây Tiến để làm việc. Khi Nguyễn Công Khính điều khiển xe môtô bỏ chạy, tổ công tác Công an huyện Tiền Hải tiến hành truy đuổi và bắt giữ được Khính tại khu vực trước cửa nhà nghỉ Hồng Hải thuộc địa phận xã Tây Giang, huyện Tiền Hải. Khính khai nhận vừa mua của Thanh một gói ma túy với giá 4.000.000 đồng để sử dụng; tổ công tác đã đưa Khính về trụ sở Ủy ban nhân dân xã Tây Tiến để làm việc. Tại đây trước sự chứng kiến của chính quyền địa phương, Khính tự giác lấy trong túi áo ngực bên phải phía trước đang mặc 01 gói được gói bằng giấy báo, mở ra bên trong có chất bột màu trắng dạng cục (ký hiệu M1). Khính khai nhận đó là gói ma túy vừa mua của Thanh với giá 4.000.000 đồng. Tại Ủy ban nhân dân xã Tây Tiến, chị Nguyễn Thị Hoài tự giác lấy từ trong túi quần đang mặc số tiền 4.000.000 đồng (gồm 08 tờ tiền mỗi tờ đều có mệnh giá 500.000 đồng) giao nộp cho lực lượng Công an và khai nhận đây là tiền vừa nhận của Khính. Công an huyện Tiền Hải đã lập biên bản bắt người phạm tội quả tang đối với Đào Văn Thanh và Nguyễn Công Khính, lập biên bản quản lý và niêm phong vật chứng.

Tiến hành khám xét nơi ở của Đào Văn Thanh ở thôn Nguyệt Lũ, xã Tây Tiến, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình; Công an huyện Tiền Hải phát hiện, thu tại ghế vải cạnh tủ kê ở phòng ngủ phía trước của tầng hai 01gói được gói bằng giấy trắng có dòng kẻ, mở ra bên trong có chất bột màu trắng (niêm phong ký hiệu M2), 01 bơm kim tiêm đã qua sử dụng và 01 cân tiểu ly mặt trước màu xanh, mặt sau màu trắng.

Tiến hành khám xét nơi ở của Nguyễn Công Khính ở thôn Cổ Rồng, xã Phương Công, huyện Tiền Hải, Công an huyện Tiền Hải không phát hiện, thu giữ gì.

Bản Kết luận giám định số 377/KLGĐ-PC09 ngày 25/9/2019 của Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Thái Bình kết luận:

Mẫu vật M1 gửi giám định là ma túy, loại Heroine (Hêrôin), có khối lượng 2,2918 gam (Hai phẩy hai nghìn chín trăm mười tám gam);

Mẫu vật M2 gửi giám định là ma túy, loại Heroine (Hêrôin), có khối lượng 1,4576 gam (Một phẩy bốn nghìn năm trăm bảy mươi sáu gam).

Heroine STT: 09, Danh mục I, Nghị định 73/2013/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ.

Tổng khối lượng chất ma túy mà Đào Văn Thanh mua bán và tàng trữ trái phép để bán là 3,7497 gam Heroin. Khối lượng chất ma túy Nguyễn Công Khính tàng trữ để sử dụng là 2,2918 gam Heroin.

Tại phiên tòa phúc thẩm Kiểm sát viên đã phân tích, đánh giá tính chất mức độ nguy hiểm của  hành vi phạm tội, các chứng cứ buộc tội, nhân thân các bị cáo, những tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với các bị cáo và khẳng định Bản án hình sự sơ thẩm số 82/2019/HS-ST ngày 27/11/2019 của Tòa án nhân dân huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình tuyên phạt bị cáo Đào văn Thanh (Đầu Văn Thanh) 02 năm tù về tội Mua bán trái phép chất ma túy, bị cáo Nguyễn Công Khính 01 năm 06 tháng tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy là đúng người, đúng tội. Song bản án hình sự sơ thẩm còn có vi phạm trong việc quyết định mức hình phạt tù, bởi lẽ:

Trong vụ án này, bị cáo Đào Văn Thanh đã bán và tàng trữ để bán với tổng khối lượng là 3,7497 gam Heroin. Về nhân thân, bị cáo Thanh đã 2 lần bị xét xử về tội phạm về ma túy: Ngày 10/9/2002, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình xử phạt bị cáo Đào Văn Thanh 08 năm tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy; ngày 13/6/2008, Tòa án nhân dân huyện Tiền Hải xử phạt Đào Văn Thanh 03 năm tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy; bị cáo đã chấp hành xong 02 bản án trên. Bị cáo Nguyễn Công Khính đã mua 2,2918gam Heroin với mục đích để sử dụng; về nhân thân, bị cáo Khính đã 2 lần bị xét xử về tội phạm ma túy: Ngày 07/7/2010, Tòa án nhân dân huyện Tiền Hải xử phạt bị cáo Nguyễn Công Khính 02 năm tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy; Ngày 17/4/2015, Tòa án nhân dân huyện Tiền Hải xử phạt Nguyễn Công Khính 02 năm 09 tháng tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy; bị cáo đã chấp hành xong 02 bản án trên.

Cả hai bị cáo đều được hưởng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự, đó là thành khẩn khai báo và có thời gian tham gia Quân đội nhân dân Việt Nam. Nhưng xét thấy về nhân thân các bị cáo đều đã 2 lần bị xét xử về tội phạm ma túy, khối lượng ma túy bị cáo Thanh bán và tàng trữ để bán là 3,7497gam Heroin, khối lượng ma túy bị cáo Khính mua để sử dụng 2,2918 gam Heroin là tương đối lớn. Hành vi của các bị cáo thể hiện ý thức coi thường pháp luật, không ăn năn hối cải mặc dù đều bị Tòa án xử phạt tù về tội phạm ma túy. Tòa án cấp sơ thẩm chưa đánh giá đúng tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi phạm tội và nhân thân các bị cáo, nên  xử phạt bị cáo Đào Văn Thanh mức khởi điểm của khung hình phạt 02 năm tù, bị cáo Nguyễn Công Khính 01 năm 06 tháng tù quá là nhẹ, không có tác dụng trong việc giáo dục, răn đe, phòng ngừa đối với các bị cáo, không đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng, chống đối với tội phạm về ma túy đang có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp trong tình hình hiện nay. Trên cơ sở đánh giá tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của các bị cáo, Kiểm sát viên phát biểu về quan điểm, đường lối giải quyết vụ án, giữ nguyên nội dung quyết định kháng nghị số 03 ngày 25/12/2019 của Viện trưởng VKSND tỉnh Thái Bình được Hội đồng xét xử chấp nhận kháng nghị và tăng hình phạt 09 tháng tù (thành 2 năm 9 tháng tù) đối với bị cáo Đào Văn Thanh và tăng 06 tháng tù (thành 2 năm tù) đối với bị cáo Nguyễn Công Khính.

Thông qua phiên tòa, Kiểm sát viên đã tích cực tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, đặc biệt là tuyên truyền pháp luật đối với các bị cáo để các bị cáo nhận thức được và có ý thức tu dưỡng, rèn luyện bản thân, cải tạo tốt để sớm trở về hòa nhập cộng đồng, thành người có ích cho xã hội.

Việc Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh trực tiếp thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử phúc thẩm vụ án hình sự và tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm là một biện pháp đào tạo trực tiếp các cán bộ, Kiểm sát viên trong ngành. Qua việc tham dự phiên tòa, mỗi Kiểm sát viên, cán bộ tích lũy, học hỏi được nhiều kinh nghiệm bổ ích, đặc biệt là trong việc phân tích, đánh giá chứng cứ, cũng như việc xét hỏi, đấu tranh trực diện với các bị cáo và những người tham gia tố tụng tại phiên tòa để làm rõ sự thật vụ án, góp phần nâng cao chất lượng kháng nghị phúc thẩm của Viện kiểm sát theo yêu cầu tại Chỉ thị số 08 ngày 06/4/2016 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về việc tăng cường công tác kháng nghị án hình sự, đáp ứng được yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình mới ./.

Lê Hồng Điệp – VKSND tỉnh Thái Bình