Quyền bầu cử của công dân được quy định tại Điều 27 Hiến pháp năm 2013 như sau“Công dân đủ 18 tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ 21 tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân. Việc thực hiện các quyền này do luật định”  và  Điều 2 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2015 quy định “Tính đến ngày bầu cử được công bố, công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp theo quy định của Luật này”.

Với tính chất quan trọng của việc bầu cử, các quy định pháp luật về quyền bầu cử rất rõ ràng nhằm đảm bảo quyền con người, quyền công dân trong việc tham gia bầu cử, đặc biệt đối với những người đang bị tạm giữ, tạm giam. Về pháp lý người bị tạm giữ, người bị tạm giam chưa bị coi là có tội theo quy định tại khoản 1, Điều 31 Hiến pháp năm 2013 “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật” và quy định tại Điều 13 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật. Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục Bộ luật này quy định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội”. Theo quy định tại Luật thi hành tạm giữ, tạm giam, người bị tạm giữ, tạm giam “Được thực hiện quyền bầu cử theo quy định của Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, quyền bỏ phiếu trưng cầu ý dân”. 

Để bảo đảm quyền lợi cho những người đang bị tạm giam, tạm giữ trong kỳ bầu cử sắp tới, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Thái Bình đã chỉ đạo Phòng 8 và Viện kiểm sát nhân dân các huyện, thành phố thực hiện tốt công tác kiểm sát việc bầu cử tại Trại tạm giam Công an tỉnh Thái Bình và Nhà tạm giữ Công an các huyện, thành phố. 

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh; Phòng 8 và Viện kiểm sát nhân dân các huyện, thành phố đã phân công Kiểm sát viên kiểm sát chặt chẽ đối với cơ sở giam giữ trong việc đảm bảo quyền bầu cử của người bị tạm giữ, tạm giam ngay từ khi tiếp nhận người bị tạm giữ, người bị tạm giam cho đến ngày bầu cử để đảm bảo quyền bầu cử của họ theo quy định của pháp luật. Phòng 8 đã phối hợp với Trại tạm giam và Viện kiểm sát nhân dân các huyện, thành phố lập danh sách những trường hợp mất quyền bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Danh sách cử tri là người đang tạm giữ, tạm giam đã được Trại tạm giam Công an tỉnh và Nhà tạm giữ Công an các huyện, thành phố lập và chốt danh sách. Đến trước ngày bầu cử 01 ngày, Trại tạm giam đã đề xuất cấp trên không điều chuyển can phạm nhân đi nơi khác và người bị tạm giữ, tạm giam không chuyển đến Trại tạm giam để danh sách cử tri không phải thay đổi, tránh ảnh hưởng đến quyền bầu cử của người bị tạm giữ, tạm giam.       

Ngày 23/5/2021, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 mỗi một người dân được thực hiện quyền nghĩa vụ của mình theo quy định pháp luật, trong đó có các cử tri là người bị tạm giữ, tạm giam được đảm bảo quyền bầu cử theo đúng tinh thần của Hiến pháp năm 2013. Việc bầu cử ở các cơ sở giam giữ trên địa bàn toàn tỉnh đã diễn ra và kết thúc tốt đẹp; không có ý kiến khiếu nại gì về thực hiện quyền bầu cử của người bị tạm giữ, tạm giam. Kiểm sát việc bảo đảm quyền bầu cử của người bị tạm giữ, người bị tạm giam là một trong những nhiệm vụ nhằm thực hiện tốt chức năng, vai trò của Ngành kiểm sát nhân dân, đã góp phần thành công vào cuộc bầu cử đại biểu Quốc Hội khoá XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021- 2026 trên địa bàn tỉnh Thái Bình./.

Lê Thị Nhung - Phòng 8 Viện KSND tỉnh Thái Bình