Nội dung vụ án:

  Ông Hà Văn M là chủ sở hữu xe ô tô khánh nhãn hiệu Thaco, biển kiểm soát 14B.012.13. Tháng 9/2016, ông M kí hợp đồng lao động với anh Vũ Đức Tr với nội dung thuê anh Tr lái xe ô tô từ Vân Đồn đến bến xe Bãi Cháy. Ngày 07/01/2017, anh Tr điều khiển xe ô tô đến đoạn đường Quốc Lộ 18 A thuộc tổ 4, khu 3, phường Hà Tu, thành phố Hạ Long thì gây tai nạn với ông Bùi Đức V, ông V bị chấn thương sọ não, liệt nửa người nặng, tỷ lệ thương tật là 89%. Vũ Đức Tr bị khởi tố về tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”. Trong quá trình điều tra, ông M đã bồi thường cho ông V tổng số tiền là 85.000.000 đồng. Bản án hình sự sơ thẩm số 193/2017/HSST ngày 19/10/2017 của TAND thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh về phần trách nhiệm dân sự buộc ông Hà Văn M là chủ nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường cho ông V số tiền 156.000.000 đồng là tiền chi phí cứu chữa cho ông V, tiền thu nhập của ông V và người chăm sóc bị mất, tiền tổn thất về tinh thần (trừ số tiền đã nộp trong quá trình điều tra, ông M còn phải bồi thường tiếp 71.000.000 đồng) và mỗi tháng buộc ông M phải bồi thường cho ông V số tiền 1.500.000 đồng cho đến khi ông V chết. Bản án không bị kháng cáo, kháng nghị. Quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu số 125/QĐ-CCTHADS ngày 06/12/2017 của Chi cục THADS thành phố Hạ Long quyết định: ông Hà Văn M phải bồi thường cho ông Bùi Đức V số tiền 71.000.000 đồng, mỗi tháng ông M phải bồi thường cho ông V số tiền 1.500.000 đến khi ông V mất. Sau khi bản án có hiệu lực ông M đã bồi thường cho ông V đủ số tiền 156.000.000 đồng. Còn số tiền 1.500.000 đồng hằng tháng phải bồi thường cho ông V, ông M chưa thi hành.

  Năm 2019, ông Hà Văn M khởi kiện vụ án “Tranh chấp bồi thường thiệt hại do người làm công gây ra” đề nghị Tòa án nhân dân huyện TT buộc anh Tr phải hoàn trả ông số tiền 165.000.000 đồng (gồm 156.000.000 đồng tiền ông M đã bồi thường cho ông V; 9.000.000 đồng chi phí sửa xe ô tô) và yêu cầu Tòa án buộc anh Tr hằng tháng phải bồi thường cho ông V số tiền 1.500.000 đồng kể từ ngày bản án số 193/2017/HSST ngày 19/10/2017 của Tòa án thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh có hiệu lực pháp luật. Tại phiên tòa sơ thẩm ông M rút yêu cầu đối với khoản tiền 9.000.000 đồng chi phí sửa xe ô tô.

Quá trình giải quyết vụ án

         Bản án số 15/DS-ST ngày 27/11/2019 của Tòa án nhân dân huyện TT quyết định:

         Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Hà Văn M: Buộc anh Vũ Đức Tr phải trảH cho ông Hà Văn M số tiền 156.000.000 đồng; buộc anh Vũ Đức Tr mỗi tháng phải bồi thường cho ông Bùi Đức V số tiền 1.500.000 đồng kể từ ngày Bản án hình sự sơ thẩm số 197, ngày 19/7/2017 của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh có hiệu lực pháp luật đến khi ông Vinh chết.

         Ngoài ra bản án còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo.

          - Ngày 22/7/2020, Tòa án nhân dân huyện TT ban hành văn bản số 01/TB-TA đính chính Bản án sơ thẩm số 15/DS-ST ngày 27/11/2019 do nhầm lẫn đánh máy, sửa cụm từ “bản án hình sự sơ thẩm số 197/2017/HSST ngày 19/7/2017 của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long” thành “bản án hình sự sơ thẩm số 193/2017/HSST ngày 19/10/2017 của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long”; đính chính bị đơn anh Vũ Đức Tr sinh năm 1984 thành bị đơn anh Vũ Đức Tr sinh năm 1989.

          - Ngày 24/7/2020, Tòa án nhân dân huyện TT ban hành văn bản số 02/TB-TA đính chính Bản án sơ thẩm số 15/DS-ST ngày 27/11/2019 do nhầm lẫn đánh máy, sửa cụm từ ông Bùi Đức V sinh năm 1966, thành ông Bùi Đức V sinh năm 1956.

 Ngày 18/12/2020, ông Bùi Đức V có đơn kháng cáo.

 Bản án dân sự  phúc thẩm  số 31/2021/DS-PT ngày 17/9/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh TB đã chấp nhận một phần kháng cáo, hủy một phần bản án sơ thẩm số 15/DS-ST ngày 27/11/2019 của Tòa án nhân dân huyện TT và đình chỉ việc giải quyết vụ án đối với yêu cầu của ông Hà Văn M về việc yêu cầu chuyển nghĩa vụ bồi thường hằng tháng số tiền 1.500.000 đồng cho ông V từ ông M sang anh Tr.

Những vấn đề cần rút kinh nghiệm

Quá trình thụ lý giải quyết vụ án và việc ban hành cũng như giao nhận bản án sơ thẩm số 15/DS-ST ngày 27/11/2019 của Tòa án nhân dân huyện TT có nhiều vi phạm về thủ tục tố tụng và nội dung:

Vi phạm về việc thụ lý vụ án và nội dung bản án

Bản án số 193/HSST ngày 19/10/2017 của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long đã quyết định buộc ông Hà Văn M phải bồi thường cho ông Bùi Đức V hằng tháng số tiền 1.500.000 đồng cho đến khi ông V mất. Ông M có quyền khởi kiện anh Tr về việc trả tiền bồi thường bằng vụ án khác. Bản án không bị kháng cáo, kháng nghị. Như vậy theo quyết định của bản án hình sự thì nghĩa vụ thi hành án hằng tháng cho ông V là ông M chứ không phải anh Tr. Tòa án cấp sơ thẩm đã thụ lý yêu cầu này để giải quyết bằng vụ án dân sự và áp dụng Điều 370 Bộ luật TTDS để chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông M, chuyển nghĩa vụ bồi thường hằng tháng cho ông V từ ông M sang anh Tr là là trái với quy định tại điểm c khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự, vì nghĩa vụ bồi thường này đã được quyết định bằng một bản án có hiệu lực pháp luật. Ông M chỉ có thể khởi kiện yêu cầu anh Tr phải bồi hoàn các khoản mà ông đã bỏ ra để bồi thường cho ông V.

Ngoài ra bản án sơ thẩm còn có nhiều sai sót về năm sinh của đương sự và số, ngày bản án hình sự sơ thẩm dẫn đến việc phải đính chính nhiều lần.

Vi phạm về việc giao nhận bản án

Ngày 27/11/2019, Tòa án nhân dân huyện TT ban hành Bản án sơ thẩm số 15/DS-ST ngày 27/11/2019, ông Bùi Đức V có đơn xin giải quyết vắng mặt tại phiên tòa.

Tại vận đơn số RE417471821VN thể hiện ngày 08/12/2019, Tòa án nhân dân huyện TT làm thủ tục gửi bảo đảm bản án trên cho ông Bùi Đức V là người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan. Đến ngày 18/12/2019, Bưu điện phát hoàn, không có chữ ký người nhận, không có phiếu báo phát. Hồ sơ không có tài liệu chứng minh Tòa án nhân dân huyện TT đã niêm yết bản án tại nơi cư trú của ông V. Tòa án nhân dân huyện TT cũng không tống đạt hai văn bản đính chính Bản án sơ thẩm cho ông V.

Đến ngày 17/12/2020, khi làm việc với Cục thi hành án dân sự tỉnh Quảng Ninh để khiếu nại về việc cơ quan thi hành án dân sự thành phố Hạ Long đình chỉ thi hành án, ông Bùi Đức V mới biết có Bản án sơ thẩm số 15/DS-ST ngày 27/11/2019 và đính chính bản án số 01/TB-TA 22/7/2020 của Tòa án nhân dân huyện TT. Ngày 18/12/2020, ông Bùi Đức V làm đơn kháng cáo, Tòa án nhân dân tỉnh TB đã mở phiên họp, xét chấp nhận kháng cáo quá hạn của ông V.

Như vậy, việc cấp, tống đạt bản án của Tòa án nhân dân huyện TT cho ông Bùi Đức V đã vi phạm quy định tại các Điều 170, 173, 177, 179 Bộ luật TTDS.

Những vi phạm nêu trên của Tòa án nhân dân huyện TT đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi, nghĩa vụ của các đương sự trong vụ án nên cấp phúc thẩm phải hủy và đình chỉ một phần bản án sơ thẩm..

Đỗ Hải Bẳng-Phòng 9