Thông qua công tác hướng dẫn chỉ đạo đối với Viện KSND các huyện, thành phố và công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ, việc dân sự theo thủ tục phúc thẩm, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Thái Bình thông báo kinh nghiệm về việc kiến nghị đối với Quyết định công nhận kết quả hòa giải thành theo Luật hòa giải, đối thoại tại Tòa án năm 2020 như sau.

1. Nội dung vụ án

 Người khởi kiện là ông Vũ Văn Thới, sinh năm 1958 và bà Đoàn Thị Vuốt, sinh năm 1960 đều trú tại tổ dân phố Cộng Hòa, thị trấn Kiến Xương, huyện Kiến Xương; người bị kiện là Ủy ban nhân dân xã Đông Cơ, huyện Tiền Hải do ông Bùi Xuân Đoài - chức vụ Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Đông Cơ là người đại diện theo pháp luật, yêu cầu khởi kiện như sau:

Năm 1989-1990, Ủy ban nhân dân xã Đông Cơ quy hoạch mở rộng chợ Đông Cơ nên đã có văn bản mượn 70m² đất thổ cư của gia đình ông Thới, bà Vuốt và trả đất cho gia đình ông Thới ở vị trí khác. Thực hiện chỉ đạo bằng văn bản của Ủy ban nhân dân huyện Tiền Hải, Ủy ban nhân dân xã Đông Cơ đã hoàn tất thủ tục hồ sơ trả đất cho gia đình ông Thới và trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất số 3250, lô số 67, tờ bản đồ số 04 với diện tích là 126,4m² đo đạc năm 1990 nay là thửa tại thửa đất số 21 tờ bản đồ số 23 diện tích 126,2m² đo đạc năm 2014. Tuy nhiên trong quá trình đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình ông Thới, Ủy ban nhân dân xã nhận được đơn kiến nghị của một số người cao tuổi thôn Đức Cơ cho rằng 70m² đất thổ cư nêu trên là đất đền, do đó Ủy ban nhân dân xã phải tạm dừng việc bàn giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Thới. Đến nay Ủy ban nhân dân xã Đông Cơ đã báo cáo và công khai kết quả giải quyết đơn và được cán bộ và nhân dân trong xã đồng tình nhất trí xử lý tồn tại, hợp pháp hóa thửa đất số 3250 trả cho gia đình ông Thới. Do thời gian đã lâu, chưa nhận được đất nên gia đình ông Thới có đơn khởi kiện Ủy ban nhân dân xã Đông Cơ đòi quyền sử dụng đất.

2. Quá trình tố tụng

Vụ án nêu trên được các đương sự đề nghị giải quyết theo Luật hòa giải, đối thoại tại Tòa án. Trên cơ sở kết quả hòa giải, ngày 29/7/2022, Tòa án nhân dân huyện Tiền Hải ra Quyết định Công nhận sự thỏa thuận của các bên tham gia hòa giải tại Tòa án số 03/2022/QĐCNTT-DS với nội dung:

- Ủy ban nhân dân xã Đông Cơ đồng ý trả cho ông Vũ Văn Thới và bà Đoàn Thị Vuốt 01 mảnh đất có diện tích 126,2 m² tại thửa đất số 21 tờ bản đồ số 23 đo đạc năm 2014, loại đất ở nông thôn (đất đã được quy hoạch), địa chỉ tại thôn Đức Cơ, xã Đông Cơ, huyện Tiền Hải.  

- Ông Vũ Văn Thới và bà Đoàn Thị Vuốt được quyền đến cơ quan nhà nước có thầm quyền để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

Viện kiểm sát nhân dân huyện Tiền Hải ban hành Kiến nghị số 12/KN-VKS ngày 22/8/2022 đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình xem xét lại Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên khi tham gia hòa giải tại Tòa án số 03/2022/CNTT-DS ngày 29/7/2022 của Tòa án nhân dân huyện Tiền Hải.

Ngày 29/9/2022, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình ra Quyết định giải quyết việc đề nghị xem xét lại quyết định công nhận kết quả hòa giải thành tại Tòa án; chấp nhận kiến nghị của Viện kiểm sát nhân dân huyện Tiền Hải; hủy quyết định Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên khi tham gia hòa giải tại Tòa án số 03/2022/CNTT-DS ngày 29/7/2022 và chuyển cho Tòa án nhân dân huyện Tiền Hải để giải quyết theo quy định của pháp luật.

3. Những vấn đề cần rút kinh nghiệm

Vi phạm của Tòa án nhân dân huyện Tiền Hải: Theo quy định tại khoản 3 Điều 59 Luật đất đai năm 2013 thì Ủy ban nhân dân cấp xã chỉ có thẩm quyền “cho thuê đất thuộc quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn”. Việc giao đất cho hộ gia đình, cá nhân thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp huyện. Vì vậy việc Ủy ban nhân dân xã Đông Cơ thỏa thuận giao đất cho ông Thới, bà Vuốt là vi phạm thẩm quyền giao đất. Do đó thỏa thuận của các bên không đảm bảo điều kiện quy định tại khoản 2 Điều 33 Luật hòa giải, đối thoại tại Tòa án để thẩm phán ra quyết định công nhận thỏa thuận.

 Thông qua công tác kiểm sát quyết định của Tòa án, Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân huyện Tiền Hải đã phát hiện được vi phạm, kịp thời báo cáo lãnh đạo đơn vị và Phòng 9 để thống nhất xác định vi phạm trước khi ban hành kiến nghị, do vậy chất lượng kiến nghị tốt, bảo đảm có căn cứ đúng quy định của pháp luật được Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình chấp nhận.

Vũ Thị Kim Dung - Phòng 9