Sơ đồ tư duy và sử dụng sơ đồ tư duy trong công tác giải quyết án hình sự được coi là một phương pháp làm việc mới, khoa học, hiệu quả, giúp Lãnh đạo, Kiểm sát viên nắm bắt nhanh chóng, chính xác bản chất hành vi phạm tội và những vấn đề cần chứng minh của vụ án; làm chủ hệ thống chứng cứ, tài liệu để định hướng điều tra, quyết định truy tố và tranh tụng tại phiên toà. Kỹ năng thiết lập và sử dụng thuần thục sơ đồ tư duy sẽ là một trong những giải pháp quan trọng, thiết thực để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giải quyết án hình sự của ngành Kiểm sát nhân dân hiện nay. Nhận thức được tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của ngành, các Kiểm sát viên trong đơn vị đã tích cực học tập và sử dụng sơ đồ tư duy trong báo cáo án hình sự. Hai vụ án mà đơn vị lựa chọn xây dựng bằng sow đồ tư duy là vụ án Tham ô tài sản và Mua bán trái phép chất ma túy, đều là những vụ án phức tạp, đông bị can, nhiều hành vi phạm tội diễn ra trong thời gian dài.

Để xây dựng một báo cáo án hình sự thông qua sơ đồ tư duy có chất lượng, hiệu quả , các Kiểm sát viên đã xác định mục đích của việc xây dựng sơ đồ tư duy là báo cáo về vấn đề gì, thuộc giai đoạn tố tụng nào, nhằm lựa chọn sơ đồ tư duy phù hợp. Từ đó phản ánh đầy đủ nội dung vụ án một cách ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu nhưng vẫn thể hiện đầy đủ được các vấn đề cần chứng minh trong vụ án hình sự, trên cơ sở phân tích 04 yếu tố cấu thành của từng loại tội phạm, báo cáo cũng phản ánh được quan điểm đề xuất của Kiểm sát viên.

Cùng với đó, việc triển khai báo cáo án bằng sơ đồ tư duy đã tạo điều kiện thuận lợi trong lưu trữ, tra cứu hồ sơ, giúp Kiểm sát viên dễ dàng trích dẫn, sử dụng các chứng cứ, tài liệu trong nghiên cứu hồ sơ vụ án. Bằng cách khi xây dựng sơ đồ tư duy Kiểm sát viên đã đính kèm các hình ảnh liên quan đến vụ án, là nguồn chứng cứ. Và đây cũng là một trong những biện pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa sau này.

Sau báo cáo án bằng sơ đồ tư duy, các Kiểm sát viên cũng nêu lên một số khó khăn khi thực hiện việc báo cáo án bằng sơ đồ tư duy trên phần mềm Xmind như: Mỗi giai đoạn tố tụng đều có thời hạn nhất định, trong khi đó bên cạnh việc xây dựng báo cáo án bằng sơ đồ tư duy thì Kiểm sát viên khi nghiên cứu vụ án đồng thời phải thực hiện các phương pháp truyền thống như: trích cứu hồ sơ vụ án, xây dựng đề xuất, báo cáo án bằng bản word, photo hồ sơ lưu trữ, phân hóa các tập tài liệu… do đó gặp khó khăn trong việc đảm bảo thời hạn, nhất là đối với các vụ án khó khăn, phức tạp đòi hỏi cần nhiều thời gian nghiên cứu. Hay hệ thống cơ sở vật chất như máy tính, máy scan,… đã cũ, cấu hình chậm, thường xuyên sửa chữa, chưa đáp ứng yêu cầu để phục vụ quá trình thực hiện hoạt động này.

Một số hình ảnh về báo cáo án bằng sơ đồ tư duy

Qua nghe báo cáo, đồng chí Phó Viện trưởng phụ trách đánh giá cao công tác nghiên cứu, chuẩn bị và xây dựng báo cáo băng sơ đồ tư duy của các Kiểm sát viên. Đồng thời đồng chí cũng nhấn mạnh : Báo cáo án hình sự thông qua sơ đồ tư duy là công cụ minh họa, trình chiếu tại cuộc họp như một bức tranh tổng thể của vụ án hình sự, chỉ ra mối liên kết giữa các thông tin, sự kiện, vấn đề chính, cũng như nhận dạng và tìm ra bản chất của vấn đề cần làm rõ trong vụ án một cách logic, chính xác và hiệu quả.  Đồng chí yêu cầu đơn vị tiếp tục nghiên cứu và thực hiện việc xây dựng báo cáo bằng sơ đồ tư duy trong các giai đoạn tố tụng đảm bảo hơn nữa về chất lượng, tính khoa học, phù hợp với xu thế phát triển trong thời gian tới.

Hoàng Hà Vĩnh Châm – Phòng 1