Vụ án được đưa ra xét xử sơ thẩm là vụ “Tranh chấp đất đai” giữa nguyên đơn là ông Vũ Ngọc Quang, bị đơn là ông Vũ Văn Sinh và vợ là Phạm Thị Bình, cùng địa chỉ tại xã Đông Các, huyện Đông Hưng.

Toàn cảnh phiên tòa

Theo đơn khởi kiện của nguyên đơn: Cụ Viêm - mất năm 2009 và cụ Thu (là bố mẹ đẻ của nguyên đơn) tạo lập được khối tài sản theo bản đồ 299 là thửa đất số 46, tờ bản đồ số 02, diện tích 630 m² loại đất ONT và thửa số 47, tờ bản đồ số 02, diện tích 270 m² loại đất ao tại thôn Nam Lịch Động, xã Đông Các. Ngày 05/12/1991 cụ Viêm cho cụ Dậu - mất năm 2001 (bố đẻ của bị đơn) mượn 01 phần đất là 10,5m². Giấy mượn đất có chữ ký của 2 bên, có người chứng kiến và có xác nhận của UBND xã. Cùng ngày 05/12/1991 cụ Viêm viết giấy ủy quyền cho nguyên đơn, nội dung: giao cho ông Quang có quyền quản lý, sử dụng toàn bộ các thửa đất của gia đình cụ trong đó có phần đất cụ Dậu đã mượn, có người chứng kiến và có xác nhận của UBND xã. Quá trình mượn đất cụ Dậu xây nhà cấp 4 lợp ngói và đổ xỉ lấn chiếm thêm. Năm 1999, ông Quang đòi lại đất nhưng ông Sinh xin tiếp tục mượn nên ông Quang đồng ý. Năm 2017 ông Sinh làm thủ tục xin được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với phần đất đã mượn trên nên phát sinh tranh chấp. UBND xã Đông Các nhiều lần hòa giải nhưng không thành. Nay ông Quang khởi kiện đòi lại 10,5m² đất cho mượn và phần đất gia đình ông Sinh lấn chiếm thêm, ông Quang đề nghị ông Sinh rỡ bỏ công trình đã xây dựng trên đất, ông tự nguyện bồi hoàn giá trị công trình mà gia đình ông Sinh đã xây dựng.

Bị đơn và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đứng về phía bị đơn không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn vì cho rằng giấy mượn đất đề ngày 5/12/1991 là không khách quan, đất này gia đình bị đơn đã sử dụng hơn 30 năm không có ai đòi. Đồng thời bị đơn phản tố yêu cầu nguyên đơn phải cắt rỡ phần mái bằng nhà nguyên đơn đè lên nhà của bị đơn.

Tại phiên tòa, Kiểm sát viên đã kiểm sát chặt chẽ diễn biến phiên tòa, tích cực tham gia hỏi các vấn đề mà Hội đồng xét xử chưa hỏi, kết hợp trình chiếu công khai tài liệu hồ sơ đã số hóa để làm rõ nội dung của vụ án; phát biểu ý kiến về việc tuân theo pháp luật và quan điểm giải quyết vụ án. Căn cứ quy định của Bộ Luật Dân sự, Luật Đất đai, kết quả tranh tụng và ý kiến của Kiểm sát viên tại phiên toà, Hội đồng xét xử đã tuyên án thống nhất với quan điểm giải quyết của Viện kiểm sát. Chấp nhận toàn bộ đơn khởi kiện của nguyên đơn, buộc bị đơn phải hoàn trả phần đất mượn và phần đất lấn chiếm. Chấp nhận việc ông Quang tự nguyện thanh toán giá trị tài sản trên đất cho bị đơn. Bác yêu cầu phản tố của bị đơn.

Kết thúc phiên tòa, Liên ngành Viện kiểm sát - Tòa án nhân dân huyện đã tổ chức họp rút kinh nghiệm. Các đồng chí tham dự phiên tòa đã tích cực góp ý, nhận xét thẳng thắn về công tác chuẩn bị, hệ thống âm thanh; việc lựa chọn vụ án, việc xây dựng bài phát biểu của Kiểm sát viên; sự phối hợp của Hội đồng xét xử và Kiểm sát viên trong quá trình xét hỏi nguyên đơn, bị đơn để làm rõ nội dung vụ án. Trong đó tập trung vào những việc đã thực hiện tốt và một số hạn chế, thiếu sót của Thẩm phán điều hành phiên tòa, của Kiểm sát viên kiểm sát hoạt động xét xử để thảo luận cùng học tập, rút kinh nghiệm chung nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng công tác xét xử đáp ứng yêu cầu công tác cải cách tư pháp./.  

Nguyễn Oanh - Lại Giang:  Viện kiểm sát ND huyện Đông Hưng