Qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát giải quyết các vụ án hình sự về ma túy cho thấy, tình hình vi phạm và tội phạm về ma túy trên địa bàn huyện Quỳnh Phụ vẫn đang diễn biến phức tạp, có xu hướng gia tăng. Số người nghiện được Tòa án áp dụng biện pháp hành chính đưa đi cai nghiện bắt buộc năm 2016 là 15 trường hợp; năm 2017 là 32 trường hợp và năm 2018 (tính đến 31/10/2018) là 31 trường hợp. Các cơ quan tiến hành tố tụng đã khởi tố, điều tra, truy tố và đưa ra xét xử năm 2016 là 43 vụ/50 bị can; năm 2017 là 59 vụ/68 bị can và năm 2018 (tính đến 31/10/2018) là 44 vụ/49 bị can về các tội tàng trữ và mua bán trái phép chất ma túy.

Phiên tòa xét xử lưu động tuyên truyền pháp luật về phòng, chống ma túy

Về tính chất tội phạm: Đa số các vụ án đều có tính chất tội phạm đơn giản, không tổ chức đường dây, chỉ mua bán, tàng trữ nhỏ lẻ, tội phạm chủ yếu được phát hiện qua bắt quả tang, một số là các đối tượng nghiện vì có nhu cầu sử dụng đã chuyển sang mua bán mục đích vừa có ma túy sử dụng, vừa có tiền tiêu xài cá nhân.

Về phương thức, thủ đoạn: một số đối tượng giao dịch mua bán ma túy qua điện thoại, nhận tiền và giao ma túy tại những điểm không cố định, gây khó khăn cho công tác đấu tranh, ngăn chặn của các lực lượng chức năng. Bên cạnh đó, cũng đã xuất hiện một số tụ điểm cố định, thường xuyên diễn ra các hoạt động mua bán trái phép chất ma túy trong thời gian dài, chưa được ngăn chặn, xử lý kịp thời, gây bức xúc trong dư luận quần chúng nhân dân, như: thôn Lương Cụ Nam, xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Phụ (gần chợ Thành Đạt); khu vực ngã tư thôn Vũ Hạ, xã An Vũ, huyện Quỳnh Phụ; khu vực Bến xe Quỳnh Côi ... Trong đó, khu vực gần chợ Thành Đạt, thuộc thôn Lương Cụ Nam, xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Phụ là nơi diễn ra hoạt động mua bán trái phép chất ma túy nhiều nhất. Theo kết quả điều tra các vụ án hình sự về ma túy, chỉ tính riêng trong 10 tháng đầu năm 2018, số lượt mua bán, trao đổi trái phép chất ma túy diễn ra tại khu vực này là 8 lượt, chiếm gần 20% tổng số vụ án hình sự về ma túy được phát hiện, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử trên toàn huyện.

Nguyên nhân, điều kiện chủ yếu dẫn đến tình hình vi phạm, tội phạm về ma túy như nêu trên là: Địa bàn xã Quỳnh Hồng tiếp giáp với thị trấn Quỳnh Côi -Trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của huyện Quỳnh Phụ, nơi tập trung các hoạt động kinh doanh, thương mại; đặc biệt là khu vực chợ Quỳnh Côi và chợ Thành Đạt có sự tập trung đông người từ các nơi đổ về tham gia vào hoạt động vận tải và trao đổi hàng hóa, dịch vụ. Những phần tử cơ hội, các đối tượng vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội cũng tập trung về đây, làm phức tạp thêm tình hình; Công tác nắm, quản lý người nghiện, cai nghiện của chính quyền địa phương còn nhiều bất cập; Lãnh đạo chính quyền, đoàn thể chưa sâu sát chỉ đạo công tác phòng, chống ma túy ở địa phương và tổ chức mình; chưa kịp thời lập hồ sơ đề nghị xét áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa đi cai nghiện hoặc giáo dục bắt buộc; Công tác đấu tranh của lực lượng Công an xã chưa chủ động và chưa đủ mạnh, đôi khi còn ỷ nại vào lực lượng chức năng cấp trên; Công tác tuyên truyền, giáo dục chưa được thực hiện thường xuyên và đồng bộ, chưa xác định đúng đối tượng và khu vực dân cư trọng điểm cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục; sự chuyển biến về nhận thức và hành động của một số cán bộ, nhân dân về hiểm họa của ma túy chưa cao.

Trực tiếp kiểm sát việc tiếp nhận, quản lý, xử lý tin báo, tố giác về tội phạm tại Ủy ban nhân dân xã (ảnh minh họa

Từ những nguyên nhân, điều kiện như đánh giá trên, ngày 08/11/2018, Viện kiểm sát nhân dân huyện Quỳnh Phụ đã ban hành văn bản số 13/KN-VKSQP, kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Quỳnh Hồng các biện pháp đấu tranh ngăn chặn và phòng ngừa vi phạm, tội phạm về ma túy, xóa bỏ tụ điểm mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn xã. Kiến nghị đã chỉ rõ một số biện pháp chủ yếu như: Tiếp tục thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, của cấp ủy đảng, chính quyền tỉnh Thái Bình và huyện Quỳnh Phụ về phòng chống ma túy; Tăng cường chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân thường xuyên tổ chức tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng chống ma túy đến các tầng lớp nhân dân, trong đó tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục tại khu vực chợ Thành Đạt, thôn Lương Cụ Nam - nơi diễn ra nhiều hoạt động vi phạm, tội phạm về ma túy; Xây dựng và thực hiện chương trình tái hòa nhập cộng đồng, tạo công ăn, việc làm ổn định cho các trường hợp sau cai nghiện, chấp hành xong án phạt tù; tránh kỳ thị, phân biệt, mặc cảm, tự ty, phòng chống tái nghiện, tái phạm; Tăng cường chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra Công an xã trong việc quản lý, lập hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện hoặc cơ sở giáo dục bắt buộc đối với các đối tượng vi phạm, đối tượng nghiện ma túy; thường xuyên tuần tra, kiểm soát, phục kích, tấn công trấn áp tội phạm về ma túy, không để hình thành các tụ điểm mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn.

Sau khi nghe trao đổi nội dung kiến nghị, Lãnh đạo chính quyền địa phương xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Phụ đã nghiêm túc tiếp thu, sẽ tăng cường các biện pháp quản lý và tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các biện pháp đấu tranh, chống và phòng ngừa vi phạm, tội phạm trên địa bàn xã, góp phần hoàn thành chỉ tiêu “đạt chuẩn an toàn về an ninh và trật tự xã hội...” theo Quyết định số 1980/QĐ-TTg, ngày 17/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ, đảm bảo cho xã Quỳnh Hồng về đích nông thôn mới theo đúng kế hoạch đã đề ra./.

Trần Viết Quyết-  Viện kiểm sát nhân dân huyện Quỳnh Phụ